Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı

TMGD – Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı Nedir ?

2010 yılında ADR (Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaşması) ye taraf olan Türkiye 2014 yılı itibariyle Tehlikeli Maddelerin Karayolunda Taşınmasına Hakkında Yönetmelik kapsamında ADR hükümlerini uygulamaya başlamıştır. Bu hükümlerden bir tanesi de Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı zorunluluğu ile ilgilidir. Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik kapsamında Tehlikeli Madde Taşımacılığı ile ilgili gönderen, paketleyen, dolduran, taşımacı vs. faaliyetleri gerçekleştiren işletmelerin tehlikeli madde güvenlik danışmanı istihdam etmesi veya tehlikeli madde güvenlik danışmanından hizmet alması zorunludur.

Sektördeki TMGD İhtiyacı Nedir ?

Ulaştırma Bakanlığı Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi almış ve alması gereken firmalardan Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı bulundurma zorunluluğunu 01 Temmuz 2015 tarihinde başlatacaktır.

Haziran 2015 tarihine kadar yaklaşık 16 bin işletme Tehlikeli madde faaliyet belgesini almış olup halen TMFB belgeleri düzenlenmeye devam etmektedir. Haziran 2015 tarihine kadar da TMGD sınavlarında yaklaşık 2 bin kişi TMGD olmuştur.

TMFB alan işletmelerin yaklaşık ½ sine “Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı Hakkında Tebliğ” Geçici 2 inci maddesi ile de bazı faaliyet türlerine 01/01/2018 tarihine kadar geçici bir muafiyet sağlanmıştır. Bunun için TMFB alan firmaların yaklaşık 10 bini Temmuz 2015 itibariyle TMGD istihdam etme veya danışmanlık almak zorunda kalacaktır. Her TMGD 5 hakkını kullanamayacağından dolayı hali hazırda mevcut TMGD sayısı yeterli olmayacaktır. Bununla birlikte her geçen gün TMFB alan firma sayısının artması ve 2018 de muafiyetlikleri olan taşımacıların ve perakende satışı yapan akaryakıt, LPG istasyonlarının TMGD bulundurma zorunluluğunun başlamasıyla Türkiye`deki TMGD ihtiyacı 18 bin kişiye ulaşacaktır.

Bir TMGD Kaç Firmaya Danışmanlık Yapabilir ?

Bir TMGD, en fazla 5 işletmeye danışmanlık yapabilir.

ADR Sözleşmesi’nin Getirdiği Yükümlülükler Nelerdir ?

Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaşması (ADR), 01.01.2014 tarihinde uygulamaya girdi. Kanuni düzenlemeler sadece tehlikeli maddeleri taşıyanları değil aynı zamanda tehlikeli madde üreten, depolayan ve ambalajlayanları da yakından ilgilendiriyor.

ADR Sözleşmesi ve Yönetmelik ile yapılan düzenlemeler ile ilgili yükümlü taraflar:

Gönderen
Paketleyen
Yükleyen
Dolduran
Taşımacı
Sürücü ve Araçta Bulunan Diğer Görevliler
Alıcı
Boşaltan
Tank-Konteyner/Taşınabilir Tank İşletmecisi

1- ADR NEDİR? ADR BELGESİ NEDİR?

ADR (Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaşması) , tehlikeli maddelerin, insan sağlığına ve çevreye zarar vermeden, güvenli ve düzenli şekilde kamuya açık karayolu ile taşınmasını sağlayan bir yönergedir. Bu yönerge, taşıma faaliyetinde yer alan gönderenlerin, alıcıların, dolduranların, yükleyenlerin, boşaltanların, ambalajlayanların, taşımacıların ve tehlikeli madde taşıyan her türlü aracın operatör ve sürücülerinin sorumluluk, yükümlülük ve çalışma koşullarını da belirler. Bu yönetmelik kapsamında alınan belgelere ve sertifikalara ADR belgesi denir.

2- ADR BELGESİ NASIL ALINIR?

ADR belgesinin alınması için yönetmelikte yer alan şartların karşılanması gerekir. Ancak bu şartlar taşınan tehlikeli maddenin yer aldığı sınıfa göre (radyoaktif, gaz, benzin vb.) değişir. Tehlikeli maddenin yer aldığı sınıfın gerektirdiği taşıma koşulları, her aşamada görev alan personelin eğitimi, yeterlilik sertifikaları gibi belgelerin yanı sıra taşımacılığın yapıldığı tanker vb. araçlar da ADR hükümlerine uygun şekilde hazırlanmış olmalıdır. ADR hükümlerini yerine getiren kamu ya da özel kuruluşların belgeleri Ulaştırma Bakanlığı tarafından verilir. Ulaştırma Bakanlığı, belgeyi bizzat verebileceği gibi, bu faaliyeti yetkilendirdiği kamu ya da özel kuruluşlar aracılığı ile de yürütebilir. Belgenin belirli aralıklarla yapılacak denetimleri de aynı şekilde Ulaştırma Bakanlığı ya da yetkilendirdiği kurumlar aracılığı ile yapılır.

3- ADR BELGESİNİ ALMAK ZORUNLU MU?

ADR(Tehlikeli Maddelerin Karayolu ile Taşınmasına İlişkin Avrupa Anlaşması)Türkiye’de 1 Ocak 2011’de yürürlüğe girecek. Şu anda yürürlükte olmamasına rağmen Avrupa ülkeleri uluslar arası taşımacılık yapan kurumlardan ADR hükümlerine uygun taşımacılık yapmasını talep ediyor. ADR hükümleri ülkemizde yürürlüğe girdiğinde ise, tehlikeli madde taşımacılığı yapan kuruluşlar için yasal yaptırımlar ve ihlali halinde cezai yaptırımlar uygulamaya koyulacak. Bu nedenle, tehlikeli madde taşımacılığı yapan kuruluşların ADR belgesini almaları çok yakın zamanda zorunlu hale gelecek.

4- ADR BELGESİNİ KİMLER ALMALI?

Avrupa Anlaşması ve Resmi Gazete ’de yayınlanan yönetmeliğe göre, uluslar arası tehlikeli madde taşımacılığı yapan her türlü kamu ya da özel kuruluşu kapsamaktadır.

5- ADR BELGESİ KAPSAMINA GİREN ÜRÜNLER NELERDİR?

Tehlikeli madde kapsamına giren ürünler genel olarak, her türlü yanıcı, parlayıcı, patlayıcı ve radyoaktif maddeleri içerir. Bu maddeler, ADR Ek-A’ da sınıflandırılmış ve bunlara ilişkin gereklilikler ilgili hükümlerde açıklanmıştır.

6- ADR BELGESİ İÇİN DANIŞMANLIK EĞİTİM ALMAK GEREKLİ Mİ?

ADR belgesi için etkin bir danışmanlık hizmeti, kuruluşlar için çok faydalı olacaktır. ADR belgesi, kapsamı oldukça geniş bir yönergedir. Tehlikeli madde türlerinin sınıflara ayrılması ve her bir sınıfın gerektirdiği koşulların farklı olması sebebiyle konuya hâkim kişilerin vereceği danışmanlık hizmeti belgelendirme sürecinin daha kısa sürede ve sorunsuz tamamlanmasına imkân verir. Maddenin yüklenmesinden teslim edildiği ana kadar tüm sürece ve sürece dâhil personele ilişkin şartlar içeren ADR hükümlerinin eksiksiz bir şekilde yerine getirilebilmesi ancak etkin bir eğitim süreci ve uygulamalara kanıt dokümantasyonun profesyonelce hazırlanması ile gerçekleşebilir. Bu nedenle, ADR belgelendirme sürecinde, danışmanlık ve eğitim hizmeti, kuruluşlara çok büyük kolaylık sağlayacaktır.

7- ADR NEDİR? KİMLER BU YÖNETMELİK KAPSAMINDA İŞLEM YAPMAK ZORUNDADIR?

ADR, Tehlikeli Maddelerin Karayolu ile Taşınmasına İlişkin Avrupa Anlaşması’nı temsil eden bir kısaltmadır. Bu anlaşma ile tehlikeli maddelerin uluslararası taşımacılığında operasyonların insan sağlığına ve çevreye zarar vermeyecek şekilde yapılandırılması taraflarca kabul edilmiştir. Bu yönetmeliğe göre, tehlikeli madde taşımacılığında ambalajlama, dolum, nakliye, boşaltma yapan firma ya da kişiler ile bu süreç boyunca kullanılan paket, kutu, ambalaj, tanker gibi araçların üreticileri ADR kapsamındadır.

8- ADR YÖNETMELİĞİ NE ZAMAN, HANGİ ÜLKELERİN KATILIMI İLE YÜRÜRLÜĞE GİRMİŞTİR?

ADR yönetmeliği, Birleşmiş Milletler Ekonomi Komisyonu nezdinde 30 Eylül 1927 tarihinde yapılmış ve 29 Ocak 1968’de yürürlüğe girmiştir. ADR yönetmeliği, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 kez revize edilmiş ve son hali olan ‘ADR 2003’ 1 Ocak 2003 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Kabul edilen son hali ECE/TRANS/160 adıyla iki cilt halinde yayınlanmıştır. Şu anda bu yönetmeliği kabul edip yürürlüğe koyan 43 ülke vardır. Almanya, Avusturya, Azerbaycan, Beyaz Rusya, Bosna Hersek, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Fransa, Hollanda, İngiltere ve Kuzey İrlanda, İspanya, İsviçre, İtalya, Norveç, Kıbrıs, Romanya ve daha birçok ülkede ADR yönetmeliği yürürlüktedir. Türkiye’de ise yönetmelik henüz yürürlüğe girmemiştir.

9- TÜRKİYE ADR ’YE KATILIMI NE ZAMAN KESİNLEŞMİŞTİR? VE BU YÖNETMELİK KAPSAMINDA NELER YAPILMASI GEREKLİDİR?

Türkiye ADR yönetmeliğini 30 Kasım 2005 tarihli ve 5434 sayılı kanun ile kabul etmiş ancak gerekli koşulların hazır olmaması nedeniyle yürürlüğe koyamamıştır. Kanunun kabulünden itibaren yürürlüğe girme tarihi birkaç kez ertelenmiş ve son olarak 1 Ocak 2011 tarihinde yürürlüğe girmesi kararlaştırılmıştır. ADR yönetmeliğinin yürürlüğe girmesine karar verilen son tarihle ilgili henüz bir erteleme kararı gündemde değildir.

10- ADR BELGESİNİN ÇEŞİTLERİ NELERDİR?

ADR yönetmeliğinin kapsamının genişliği, ADR belge çeşitlerinin de çokluğuna neden olmaktadır. Tehlikeli madde taşımacılığında kullanılan her türlü ekipman ve aracın ADR uygunluk belgesi olması gerekmektedir. Bunun yanı sıra, bu ekipmanları kullanan personelin ve özellikle taşımacılığın yapıldığı tanker ve benzeri araçları kullanan sürücülerin ADR belgesi olması zorunludur.